SỰ HOÀI NIỆM GIẢN ĐƠN
Cà phê vợt, hay còn có những tên gọi khác như là cà phê kho, là một phương pháp pha cà phê truyền thống đặc trưng của người Hoa, những người sinh sống tại Sài Gòn vào thế kỷ XX. Đây là loại cà phê biểu tượng cho sự hòa trộn giữa hai nền văn hóa.
Ở thời điểm những năm 1950, cà phê phin được coi là đồ uống dành riêng cho tầng lớp trung lưu, trong khi cà phê vợt trở thành món yêu thích của người lao động bình dân. Người lao động sử dụng cà phê vợt buổi sáng như một cách tận hưởng sự thoải mái và nhẹ nhàng, trước khi bắt đầu cuộc sống vất vả mưu sinh mỗi ngày.

Cà phê luôn là một phần không thể thiếu trong đời sống người Sài Gòn. Nguồn: Internet
Tên gọi "cà phê vợt" xuất phát từ cách pha chế loại cà phê này. Những chiếc vợt được làm từ vải vợt khá dày. Thông thường, người ta sử dụng một chiếc vợt dày hoặc hai chiếc vợt mỏng ghép lồng vào nhau để pha cà phê. Cà phê sẽ được pha và lọc hai lần trong các siêu (ấm) đất lớn. Từ đó, cà phê vợt có hương cà phê rất ngào ngạt, vị đậm đà, ngọt ngào và kèm theo vị béo và hương khói dễ chịu.
Nguồn: Internet
Hiện nay, dù cho làn sóng cà phê thứ ba xuất hiện, nhưng một cách nào đó cà phê vợt vẫn có vị trí rất đặc biệt trong lòng của người dân Sài Gòn. Đến tận bây giờ, những quán cà phê vợt truyền thống vẫn tấp nập khách. Ở đâu đó tại những con hẻm nhỏ giữa lòng Sài Gòn xô bồ, chúng ta vẫn có thể bắt gặp rất nhiều người len lỏi, đi tìm cho mình sự hoài niệm giản đơn.
GIAO THOA
Cà phê vợt xuất hiện đã lâu, có những quán phục vụ cà phê vợt ngót nghét đã tồn tại được hơn nửa thế kỷ rồi. Do đó loại cà phê sử dụng sẽ vẫn còn mang hơi hướng truyền thống, tức là cà phê sẽ được rang khá đậm, sau đó sẽ được tẩm ướp qua một chút hương liệu như bơ, muối, rượu,...cốt yếu là để tăng hương vị cho cà phê.
Để có được một ly cà phê vợt truyền thống chuẩn vị, trước tiên người chủ quán sẽ tiến hành chần nước sôi vợt vải lọc trước, sau đó đun sôi nước trong ấm đất, và duy trì nó trong suốt quá trình pha. Tiếp theo, vợt sẽ được cho vào bên trong ấm đất và trải đều trong nước, người pha sẽ cho một lượng cà phê vừa phải vào phần vợt vải, dùng đũa tre để đảo liên tục và vun cà phê vào giữa vợt vải lọc. Sau đó đậy nắp siêu lại trong khoảng 5 đến 10 phút là đã chuẩn bị xong, phần còn lại chỉ cần rót cà phê ra và thưởng thức thôi.
Cà phê vợt thực chất rất dễ uống và phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau. Khách hàng đến với loại thức uống truyền thống này dần có sự giao thoa giữa các thế hệ. Phần lớn những thực khách sử dụng cà phê vợt sẽ chia ra làm 2 nhóm chính:
Nhu cầu: Cà phê vợt đã trở thành một phần trong cuộc sống của họ. Thường là những cụ, bác lớn tuổi. Đa phần họ đến với cà phê vợt như một thói quen hằng ngày, đó là cách để họ khởi đầu một ngày mới đầy tỉnh táo và phấn khởi.
Trải nghiệm: Vì cà phê vợt mang nhiều giá trị về văn hóa, nên sẽ có rất nhiều các bạn trẻ, đặc biệt là từ 9x trở đi, mong muốn được trải nghiệm. Đặc biệt với cuộc sống khá vội vã và tấp nập hiện nay, thì việc sống chậm lại một chút, để thưởng thức không khí của những buổi sáng yên tĩnh hay một thoáng hương thơm ngào ngạt của cà phê cũng là những giá trị rất quý mà những người trẻ không muốn bỏ qua.

Giới trẻ cũng tìm về cà phê vợt, như một cách trải nghiệm những giá trị văn hóa truyền thống quý báu. Nguồn: Internet.
BIẾN THỂ
Đi cùng với sự phát triển của thế giới cà phê, đặc biệt là làn sóng cà phê thứ 3, cà phê vợt cũng có cho mình một truyền nhân. Dụng cụ đó gọi là: Bình pha Nel Drip.

Dụng cụ pha Nel Drip. Nguồn: Blue Bottle
Loại bình pha này như một sự kết hợp rất hài hòa giữa dụng cụ V60 và Vợt vải lọc, đi cùng dấp dáng cổ điển từ thiết kế đến chất liệu. Loại bình pha này giữ trọn những giá trị mà một dụng cụ pha thủ công V60 mang lại, nhưng vẫn có cá tính riêng từ phần vợt vải lọc.
Cà phê pha bằng dụng cụ Nel Drip sẽ rất thơm và có hương vị nhẹ nhàng, ngược lại hẳn với cách pha truyền thống. Ngoài ra, với lần vợt vải lọc sẽ cho phép tinh dầu của cà phê đi qua, từ đó tăng thêm vị béo nhẹ và thú vị của cà phê. Có thể nói với sự kết hợp này, dụng cụ Nel Drip phù hợp cho thế giới cà phê Đặc sản hơn cả.
Cà phê nhỏ giọt Nel Drip thường được phục vụ trong bình trong suốt, cho phép nhìn thấy quá trình pha cà phê. Cà phê nhỏ giọt chậm qua vợt vải tạo ra trải nghiệm hình ảnh đẹp mắt về mặt thẩm mỹ, làm cho nó trở thành lựa chọn hấp dẫn cho các cửa hàng cà phê và những người đam mê đánh giá cao nghệ thuật pha chế cà phê.
TẠM KẾT
Mặc dù đã có nhiều phương pháp pha chế cũng như nhiều loại cà phê mới được du nhập vào Việt Nam trong nhiều thập kỷ qua, nhưng cà phê vợt vẫn luôn có vị trí đặc biệt trong ký ức của cư dân Sài Gòn, cả trong quá khứ và hiện tại. Sự tồn tại của những quán cà phê vợt trong suốt hàng chục năm là minh chứng rõ ràng nhất cho điều này.
Điều đặc biệt về cà phê vợt ở Việt Nam không chỉ nằm ở hương vị mà còn nằm ở ý nghĩa văn hóa mà nó đại diện. Phương pháp pha cà phê theo cách này đã được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác, và truyền thống này vẫn được thực hiện đến ngày nay.
Tuy không còn ở thời kỳ đỉnh cao của mình, nhưng chắc chắn rằng hình ảnh chiếc vợt cà phê đựng trong những ấm siêu nóng hổi, khói nghi ngút, cùng với những tiếng trò chuyện rôm rả sẽ mãi là một hình ảnh đẹp trong tâm trí của người Sài Gòn, của người Việt Nam.
Comentários